Batı Trakya’da normalde kendi hayatlarında şeriat kurallarına göre yaşamayan ancak nedense miras paylaşımı söz konusu olunca avukatlarıyla görüştükten sonra bir anda akıllarına miras için şeriat gelen ve şeriat isteyenlerin açtıkları davalar ortaya çıktıkça sorunun boyutu her geçen gün daha fazla görünür oluyor!
Batı Trakya’daki yerel mahkemeler noterde yapılan mirasla ilgili vasiyetleri kabul ederken Yunan Yargıtayının yerel mahkemelerin bu kararlarını bozduğu ve Müslümanların zorla şeriata göre miras paylaşımı yapacağı kararlarını verdiği biliniyor.
Buna bir örnek de Rodop Çok Hakimli Asliye Hukuk Mahkemesinin azınlık üyesi Müslüman bir kadının bıraktığı vasiyeti kabul eden kararı oldu.
Dava, Başbakan Aleksis Tsipras’ın Gümülcine’de (Komotini) yaptığı konuşmada açıkladığı Batı Trakya Müslüman Azınlığı üyelerine noterde miras bırakma hakkı tanıyan düzenlemeden çok önce – 2017 yılı Mayıs ayında – görüşülmüştü. Söz konusu davayı karşı taraf itiraz ederek yargıtaya götürdüyse ve eğer Başbakan Tsipras’ın söylediği reform yapılmazsa Yargıtay yine bu kararı da bozacak ve taraflar şeriata göre miras alacak.
Yassıköy (İasmos) Belediyesinde ikamet eden Yunan vatandaşı ve azınlık üyesi olan bir kadının notere giderek vasiyet hazırlattırıp malvarlığını oğluna değil de, kendisine bakan yeğenine bırakması sonrası oğlunun şeriata göre miras paylaşımı talebiyle dava açması neticesinde konu yargıya taşındı.
2013 yılı Ağustos ayında dava açan oğlun “annesinin yanılgıya düşerek söz konusu vasiyeti hazırladığını” savunarak “annesinin Yunan vatandaşı Müslüman olduğu için İslam Miras Hukukuna tabi olduğunu ve bu nedenle vasiyetin iptal edilmesini” mahkemeden talep ettiği kaydedildi. Zira bilindiği üzere Batı Trakya’da uygulanan İslam Hukuku çerçevesindeki Miras Hukuku, azınlık üyelerinin noterde bıraktığı vasiyetleri kabul etmiyor!
Mahkemeden önemli gerekçeli karar
Rodop Çok Hakimli Asliye Hukuk Mahkemesinin aldığı karardaki gerekçeler de oldukça önemli. Gerekçeli kararda “1920/1991 sayı ve tarihli yasanın 5. maddesinin 2. paragrafına göre Müftünün sadece miras ilişkileri İslam Hukukuna tabi olduğunda miras davalarında kadı yetkisine sahip olduğuna” dikkat çekilirken “bu şartı koşan yasa koyucu Yunan vatandaşı Müslümanların miras ilişkilerinin her zaman İslam Hukukuna tabi olmadığını ancak bazen Medeni Hukuka tabi olabileceğini kabul ediyor” deniyor.
Gerekçeli kararın bir sonraki paragrafında ise “Medeni Hukuka göre bırakılan vasiyetler İslam Hukukuna tabi değildir ve dolayısıyla İslam Hukuku kurallarına göre adli denetimine müsaade edilmemektedir. Öyleyse Yunan vatandaşı bir Müslüman, ister Trakya Müslüman Azınlığı üyesi olsun ister olmasın, Medeni Hukukun 1724 maddesine göre noterde vasiyet bırakmayı tercih edebilir” ifadelerine yer veriliyor ve azınlıkça’daki habere göre kararda daha sonra şu vurgu yapılıyor: “Bu nedenle bu vasiyetin, sadece ve sadece İslam Miras Hukukunun vasiyet bırakmayı yasaklıyor olması nedeniyle iptal edilmesi veya yasal sonuçlarının olmadığının kabul edilmesi mümkün değildir”.
Lozan Antlaşmasına atıf
Lozan Antlaşmasına da atıfta bulunulan gerekçeli mahkeme kararında “İslam Hukukunun uygulanması yasal olarak uluslararası hukuk tarafından ve daha somut olmak gerekirse Lozan Antlaşmasının 42 ve 45’inci maddeleri tarafından koruma altına alınıyor olması İslam Miras Hukukunun Yunan vatandaşları Müslümanların kişisel haklarının kısıtlayacak şekilde yorumlanması ve uygulanmasına yol açamaz. Çünkü Lozan Antlaşmasının amacı azınlık üyelerinin Medeni Hukuktan doğan haklarından mahrum etmek değil, azınlığı desteklemektir” deniyor.
Gerekçeli kararın son bölümünde ise bahse konu kadının özgürce notere giderek vasiyet bırakmasının diğer Yunan vatandaşlarının sahip olduğu bir yasal hak olduğu ifade edilerek “Aksi takdirde sadece dinî bilinci yüzünden Medeni Hukuktan doğan bir sivil hakkından mahrum olurdu. Bu nedenle yukarıda (kadının bıraktığı) belirtilen vasiyetin İslam Hukukuna göre yasak olmasının tanınması söz konusu değildir” değerlendirmesi yapılıyor.
Neden vasiyet bırakmış?
Dedeağaç’ta (Alexandroupoli) 1 Ağustos 2013 tarihinde hayatını kaybettiğinde 65 yaşında olan Yassıköylü kadının hikayesi de oldukça ilginç. Yerel Hronos gazetesi kadının daha hayattayken notere giderek “Bana bakan yeğenlerime (kız kardeşimin çocukları) 500 metrekarelik bir arsa ve 6.200 dönümlük bir tarla bırakıyorum” şeklinde vasiyet hazırlattığını ve vasiyetnameye “Oğluma bir şey bırakmıyorum, çünkü kendisine Türkiye’de bir ev verdim ve bu evin kendisinin yasal kaderini karşıladığını düşünüyorum, çünkü kendisinin bana hiçbir yardımı yok, ne de benimle ilgileniyor” ifadelerini eklediğini kaydediyor.
Gazetenin yazdıklarına göre yaşlı kadın vefat etmeden önce kız kardeşinin evine yerleşmiş ve kendisine kız kardeşinin çocukları bakıyormuş. Türkiye’de yaşayan oğlu ise ne kendisini ziyaret ediyormuş ne de ilgileniyormuş. Yaşlı kadının, oğluna Türkiye’de satın aldığı evi kiraladığını öğrendiğinde de çok üzüldüğünü ifade eden gazete, Yassıköylü kadının mirasını öz çocuğuna bırakmamasının “kendisine hiçbir yardımı olmamasından ve kendisiyle ilgilenmemesinden” kaynaklandığını kaydediyor.
Öte yandan yerel mahkeme, vasiyetin yanılgıya düşülerek hazırlandığı ve İslam Miras Hukuku hükümlerince noterde yapılan vasiyetin geçersiz sayılması gerektiği iddiasını reddetti ve böylece şimdilik malvarlığı kendisine bakan yeğenlerine kaldı. Eğer Başbakan Tsipras’ın açıkladığı değişiklik yapılmaz ise Yunan Yargıtayı bu kararı da bozarak Müslümanlar zorla şeriata göre miras paylaşmalıdır kararı verecek ve dava AİHM’e taşınacak.
İLGİLİ HABERLER
Başbakan Tsipras soruna el attı: Batı Trakya’da azınlığa noterde vasiyet hakkı geliyor!
Batı Trakya’daki İslam Miras Hukuku 6 Aralık’ta AİHM Genel Kurulu’nda görüşülecek
Azınlıkça'yı Google Haberlerde takip et
Azınlıkça'yı Facebook'ta takip et
Azınlıkça'yı Twitter'da takip et
