2022 yılı meteor takvimi: Ne zaman ve nerede görülecek?

2022 senedinde meteor yağmurlarını izlemek isteyenlerin en merak ettikleri konular arasında hangi tarihlerde gözlerini gökyüzüne çevirmeleri oluyor.

2022’nin meteor yağmuru takvimi şöyle:

Quadrantid meteor yağmuru

Yeni yıl, Boötes olarak bilinen takımyıldız Quadrans Muralis’in adını taşıyan Quadrantid meteor yağmuru ile başlıyor. Yılın en önemli meteor yağmuru olma ihtimali çok yüksek olan yağmur, 26 Aralık 2021’den 16 Ocak 2022’ye kadar izlenebilecek. En yoğun olacağı zaman ise 2 Ocak’ı 3 Ocak’a bağlayan gece olacak.

Saatte 120 meteorun atmosfere girişinin gözlemlenebildiği bu meteor yağmurunda doğa olayının havaların genelde bulutlu olduğu ocak ayında gerçekleşmesi bu sayının ortalama 25’e düşmesine neden oluyor.

En iyi Doğu Asya’da saat sabaha karşı 2 civarında itibaren izlenebilecek yağmur, 6 saat boyunca Kuzey Yarımküre’nin diğer bölgelerinde de gözlemlenebilecek.

Lyrid

İlkbahardaki ilk meteor yağmuru dolunaya denk geleceği için izlenilebilirliği kısıtlı olacak. Kuzey Yarımküre’de en iyi gözlemlenme aralığı şafak sökmeden önceki saatler olacak. Ancak Güney Yarım Küre’de de bir miktar izlenebilecek.

Meteorlar, ‘Thatcher’ olarak da bilinen ‘C/1861 G1’ adlı bir kuyruklu yıldızdan geliyor. 2023’te bu meteor yağmuru daha kolay gözlemlenecek zira hilal şeklinde olacak ay sayesinde saatte ortalama 18 meteor çıplak gözle görülecek.

Eta Aquariid

Eta Aquariid, ekim ayında Orionid ile birlikte iki yağmurdan biri.

15 Nisan’da başlayacak yağmur 27 Mayıs’a kadar aktif olacak. Ekvator üzerinden atmosfere giriş yapacak meteorlar her iki yarım kürede de izlenecek. Geçen yıllarda karanlık gökyüzü koşullarında Eta Aquariid meteorlarından 45 ile 85 kadar görmek mümkün oldu.

Tau Herculid

1930’da, gök bilimciler 73P/Schwassmann-Wachmann 3 kuyruklu yıldızını gördü ve Dünya, enkaz alanının yakınından geçerken olası bir meteor yağmuru yaşanacağı tahmin edildi.

Fakat o zamandan beri çok az faaliyet tespit edildi. 1995’te kuyruklu yıldız çok fazla toz saçan birden fazla parçaya bölünerek dev bir kırılma yaşadı. Bazı gök bilimcilerin hesaplamaları bunun olmayabileceğini öne sürse de, meteorların Dünya’ya ulaşma ihtimali olduğu belirtiliyor.

30 Mayıs gecesi yeni Ay olmasından dolayı yağmurun çok net şekilde izlenmesi bekleniyor. Kuzey ve Orta Amerika ise uzay yağmurunun en iyi şartlarda izlenebileceği bölgeler.

Güney Delta Aquariid

18 Temmuz, 21 Ağustos arası aktif olacak meteor yağmurunun en iyi izlenebileceği bölge Güney Yarım Küre’nin tropikal alanları olacak. Meteor yağmurunun en yoğun yaşanacağı gecenin ise 29’u 30 Temmuz’a bağlayan gece olacağı belirtiliyor.

Güney Deltası Aquariid meteorlarını en net şekilde sabaha karşı 3’ten itibaren görmek mümkün olacak. Saatte 20’ye yakın meteor atmosfere giriş yapacak.

Perseid

Sıcak yaz gecelerinde yaşanacak olması ve meteorların büyüklüğü Perseid’i yılın en popüler meteor yağmurlarından biri haline getiriyor.

109P/Swift-Tuttle kuyruklu yıldızından kaynağını alan Perseid meteorları 14 Temmuz ile 1 Eylül arası bir gökyüzü şöleni sergileyecek. Fakat bu sene hem dolunayın olması hem de aynı günlerde yağmur beklenmesi görünürlüğün büyük ölçüde azalmasına neden olacak. Ama meraklılar yine de saatte neredeyse 20 meteor görme şansını yakalayabilir.

Orionid meteor yağmuru

Ekim ayında Halley kuyruklu yıldızının güneşe doğru yönelirken bıraktığı enkazla Dünya’nın karşılaşmasından dolayı yaşanan meteor yağmurunda 26 Eylül’den itibaren saatte ortalama 10 adet meteorun atmosfere girişi gözlemlenebilecek.

22 Kasım’a kadar sürecek doğa olayının en yoğun yaşanacağı gece 20-21 Ekim olacak. Ay ışığının da kuvvetsiz olacağı günlerde yağmurun denk gelmesi sayesinde gece yarısı ile sabah 04.00 arası tüm dünyada meteorlar izlenebilecek.

Leonid

Meteor fırtınaları üretmesi ile ünlenen Leonids’in ateş toplarından 1966, 1999 ve 2001’de saatte binden fazla görmek mümkün oldu. Meteorların geldiği kuyruklu yıldız 55P/Tempel-Tuttle’dan Dünya’ya 2099’a kadar herhangi bir yoğun enkaz alanı gelmesi beklenmediğinden bu yılki gösteride saatte 15 meteor izlenebileceği tahmin ediliyor.

3 Kasım – 2 Aralık tarihleri arasında gözlemlenebilecek yağmur en iyi Kuzey Yarım Küre’de gece yarısından sonra, Güney Yarım Küre’de ise şafak sökmeden kısa süre önce görülecek.

Geminid

Genellikle yılın en iyi ve en güvenilir meteor sağanaklarından biri olan Geminid, 2022’de dolunaydan altı gün sonra gerçekleşecek ve bu yüzden güçlükle görülebilecek.

Ursid

17-26 Aralık arasında aktif halde izlenebilecek meteor yağmurunun en yoğun yaşanacağı gece 22-23 Aralık olacak.