Dünyanın en güçlü rezerv paralarından Evro 20 yaşına geldi

Yunanistan’da drahmiyi hatırlayan vatandaşlar arasında hala özlemle anılırken AB’nin ortak para birimi evro 20’nci yaşını kutluyor.

Avrupa Birliği’nin ortak para birimi olan ve dünyanın konvertibilitesi en yüksek para birimleri arasında bulunan ‘evro’nun 20. yaşı kutlanıyor.

Avrupa Merkez Bankası (ECB), bu vesileyle evro banknotlarını yeniden tasarlanacağını ve 2024 yılına kadar yeni tasarımların seçilmiş olacağını açıkladı.

Piyasalara 20 yıl önce giren 350 milyona yakın Avrupalının kullandığı evro, dünyanın en fazla kullanılan ikinci rezerv para birimi oldu. Geçen yıl uluslararası işlemlerin yüzde 36’sı evro cinsinden faturalandı veya ödendi.

Kurlardaki dalgalanmaların ülkeler arasındaki ticareti olumsuz etkilemesini önlemek ve tek bir pazarda, tek bir para birimi yoluyla ülkelerin karşılıklı ticaretini artırarak ortak refah getirmek adına çıkarılan evro, Avrupa entegrasyonu için de faydalı oldu.

Ülkelerin ticareti arttı ve refahı olumlu yönde etkilendi. Özellikle pratik kolaylıkları nedeniyle farklı bir sistemi adeta düşünülemez hale getirdi. AB içi ihracat 1992’de AB’nin gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) yüzde 13’ünü oluştururken, bugün bu oran yüzde 20’lere ulaştı.

Buna karşın ortak para birimi kullanımı ekonomisi zayıf, katma değerli üretim gerçekleştirmeyen ülkeler için olumsuzlukları oldu. AB üyesi olmaktan ileri gelen düşük faiz ortamı nedeniyle bu ülkelerden bazıları aşırı harcama yaptı ve bu da kamu borcunda yükselişi beraberinde getirdi. Yunanistan, Güney Kıbrıs ve İspanya gibi ülkelerde borç krizleri yaşandı.

Üretim seviyesi ve verimliliği yüksek ülkeler olan Hollanda, Avusturya ve Almanya evro’dan daha karlı çıktı ve pazarlarını büyüttüler. Bu ülkelerde işsizlik azalırken Fransa, Portekiz, İspanya, İtalya ve Yunanistan gibi ülkelerde işsizlik göreceli olarak arttı.

Bu sebeple Avrupa’da bazı ülkelerde evro’ya itirazı olan siyasi partiler ciddi şekilde güçlendi.

Fransa ve Almanya’nın önderliğinde, 11 AB ülkesinin tek para birimi evro’ya geçişinin kaydi olarak yürürlüğe girmesine Ocak 1999’da karar verilmiş ve bu tarihten iki yıl sonra bu para piyasaya sürülmüştü.

evro’yu 27 AB üyesi arasında Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Güney Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan olmak üzere 19 üye kullanıyor.

Evro Bölgesi olarak adlandırılan bu 19 ülkenin para politikası, ECB ve üye ülkelerin merkez bankalarından oluşan evro Sistemi tarafından yürütülüyor.