Analiz: Atina ABD ile daha yakın ilişki istiyor

Bölgedeki zorlu konjonktürde Atina’da hükümet, Yunanistan’ın önemli avantajlarını ve aynı zamanda Kıbrıs, İsrail ve Mısır ile oluşturulan üçlü işbirliklerindeki rolünü öne çıkararak yeni Amerikan hükümeti ile daha yakın bir ilişki kurmaya çalışıyor.

Kathimerini gazetesinde Athanasios Ellis imzası ile çıkan ve azınlıkça tarafından Türkçeye çevrilen analize göre “Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias ve Milli Savunma Bakanı Panos Kammenos da kısa süre öncesi gerçekleştirdikleri Washington ziyaretlerinde bu yönde girişimlerde bulundular.

Özellikle de Panos Kammenos’un, ABD’deki Yunan diasporası aracılığıyla iletişim kanalları kurmaya çalıştığı ve bu çerçevede de biri Donald Trump’ın yemin töreni diğeri ise Yunanistan’ın Bağımsızlık Bayramı için Beyaz Saray’da düzenlenen tören olmak üzere iki kez Washington’u ziyaret ettiği kaydediliyor.

ABD Başkanı ile Yunanistan Başbakanı arasındaki ideolojik farklılıklara rağmen, Trump’ın önemli jeopolitik konularda netleşmiş stratejik görüşünün ve taktiksel yaklaşımlarının olmaması, Atina’ya ABD’yi bölgede Amerikan politikasına hizmet edebileceğini ikna etme fırsatı sunuyor. Bu nedenle de iki Yunan Bakanın ABD ziyaretlerinde Yunanistan’ı yakından ilgilendiren Yunan – Türk ilişkileri, Kıbrıs sorunu, FYRO Makedonya’nın ismi konusu gibi konuları öne çıkarmak yerine, Yunanistan’ın oldukça hararetli bir bölgede ABD’ye sağlayabileceği kolaylıklara odaklandıkları belirtiliyor.

Benzer olumlu yaklaşımın ABD Kongresinde de dış politika ve savunmayla ilgilenen üyeler tarafından sergilendiği ifade edilirken, kongrede Yunanlı Amerikalıların Yahudi cemaati ile birlikte her zaman Yunan hükümetine zemin hazırladığı da hatırlatılıyor.

Buna paralel olarak Amerikalı diplomatlar, Yunanistan’ın rol üstlenebileceği Libya’daki gelişmeleri de kaygıyla takip ediyor. ABD Savunma Bakanı James Matis’in “güney kanadında açık ve doğrudan bir tehlike var ki bu da Yunanistan’ı terörle mücadelede ilk saftaki ülke konumuna getiriyor” açıklaması da buna işaret ediyor.

Gerek ABD Dışişleri Bakanlığında gerekse de Pentagon’daki haritalarda ABD’yi endişelendiren gerginliğin hakim olduğu üç bölgede Yunanistan merkezde yer alıyor: Birincisi Rusya, Ukrayna ve Balkanlar, ikincisi Libya ve Kuzey Afrika üçüncüsü ise Türkiye ve Ortadoğu. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias da göreve geldiği ilk günden bu yana benzer değerlendirmelerde bulunmuştu.

Yunanistan’ın öne sürdüğü stratejik avantaj ise Suda üssü. ABD Savunma Bakanı ikili sıkı işbirliğini daha da genişletmeyi arzuladıklarını özellikle de Yunanistan’daki Suda üssünün kullanımına atıfta bulunarak önümüzdeki iki yıl içerisinde bu yönde hedeflerinin olduğunu ifade etmişti.

İki ülke arasındaki savunma işbirliğinin daha da derinleşme potansiyeli oldukça önemli. Özellikle de Erdoğan’ın öngörülemez tavırlarının – kısa bir süre önce İncirlik üssünü kapatmakla ‘uyarmıştı’ – Ege’de gerginlik yaşanmasını gündeme getirdiği veya Kıbrıs’taki münhasır ekonomik bölgede Türklerin tacizlerinin yaşanabileceği bir dönemde daha da büyük önem arz ediyor. Tabiî ki de Ankara, özellikle de Suriye’deki gelişmelerde önemli bir ülke konumunda. Bu nedenle de Washington’un mesajı, Yunanistan ile yakınlaşmanın komşularının ‘uyumsuzluklarına’ değil, kendi avantajlarına odaklanması gerektiği yönünde.

Her ne kadar Amerikan kaynakları tarafından doğrulanmasa da bu işbirliğinin daha da güçlendirilmesi için Yunan deniz kuvvetlerinin gelecekte 100 deniz mili uzaklıkta 100 hedefi takip etme ve yok etme kapasitesine sahip modern yüzer füze savunma sistemi ile desteklenmesi yönünde görüşler bulunuyor.

Yunanistan’ın konumu aynı zamanda Atina’nın rolünün tek başına öne çıkartılarak değil Kıbrıs ile birlikte ABD’nin Doğu Akdeniz’deki iki sıkı müttefiki İsrail ve Mısır ile üçlü işbirliklerine vurgu yapılmasıyla daha da güçleniyor. Mısır Devlet Başkanı Sisi’nin, Donald Trump ile Başkan adayı olduğu dönemde görüşen az sayıdaki yabancı liderlerden olduğu hatırlatılıyor.”