Onsunoğlu: 1988 başlarında Azınlığın durumu -II-

İbram Onsunoğlu’nun Tiken’de “1988 başlarında Azınlığın durumu -II-” başlığıyla yayınlanan yazısı şöyle:

TARİHTEN BİR YAPRAK

“KIRMIZI fon üzerine” dergisi 1988 yaz tarihli 1. sayısından
 
(Από το 1ο τεύχος του καλοκαιριού του 1988 του περιοδικού «Σε φόντο ΚΟΚΚΙΝΟ»)
 
1988 başlarında Azınlığın durumu -II-
 
(Η κατάσταση της Μειονότητας στις αρχές του 1988)

ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ «ΜΗ ΤΟΥΡΚΟΥΣ»

“NA-TÜRKLER” İLE TANIŞMA

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ: Οι Τούρκοι της Δυτικής Θράκης εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που έγινε μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 σαν αντιστάθμισμα για τους Έλληνες της Πόλης που επίσης εξαιρέθηκαν. Δεν χωρούσε καμιά σύγκριση μεταξύ των δύο πληθυσμών, του αγροτικού της Θράκης από τη μια και του αστικού της Πόλης από την άλλη. Αυτό όμως είναι μια θλιβερή ιστορία, εξυπηρετούσε και εξυπηρετεί σωβινιστικούς σκοπούς και εν πολλοίς καθόρισε τη μοίρα των δύο μειονοτήτων. Ενώ η ελληνική μειονότητα της Πόλης κυρίως από το 1964 και μετά ακολούθησε μια γρήγορη συρρικνωτική πορεία, η αντίστοιχη τουρκική της Θράκης είχε λιγότερες αριθμητικές απώλειες. Ουσιαστικά όμως και οι δύο μειονότητες υπήρξαν το ίδιο θύματα της χρονίζουσας ελληνοτουρκικής έντασης.

Οι Τούρκοι της Δυτικής Θράκης, λοιπόν, ή οι Μουσουλμάνοι, όπως επιβάλλει να αποκαλούνται η επίσημη ελληνική πολιτεία, είναι κατά το σύνταγμα και τους νόμους ισότιμοι Έλληνες πολίτες. Απολαμβάνουν ακόμα κάποια δικαιώματα θρησκευτικής και εκπαιδευτικής αυτοοργάνωσης.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ: Οι Μουσουλμάνοι ζουν στους τρεις νομούς της Θράκης, σε πόλεις και χωριά, στα πεδινά και στα ορεινά χωριά, σκορπισμένοι σ’ όλη την έκταση της Θράκης, και αποτελούν τον κύριο πληθυσμό των οικισμών που υπάρχουν στην οροσειρά Ροδόπης. Οι περισσότεροι βρίσκονται στον νομό Ροδόπης είναι κατιτί λιγότεροι στην Ξάνθη, ενώ στον Έβρο έχουν μείνει ελάχιστοι.

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Ο πληθυσμός των Μουσουλμάνων της Θράκης υπολογίζεται γύρω στις 120.000. Στην πραγματικότητα είναι πολύ λιγότερος. Γιατί στον αριθμό αυτό περιλαμβάνονται: 1) Πολλές χιλιάδες μειονοτικοί που έχουν μεταναστεύσει στην Τουρκία, ζουν και εργάζονται μόνιμα εκεί, αλλά διατηρούν ακόμα την ελληνική υπηκοότητα, είτε επειδή έχουν διάφορες εκκρεμότητες στην Ελλάδα, όπως στενούς συγγενείς, δεύτερη εργασία, περιουσία κλπ, είτε επειδή δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση η απόκτηση της τουρκικής ιθαγένειας. Αυτοί συνήθως έρχονται κατά τακτικά χρονικά διαστήματα στην Ελλάδα, υποχρεωτικά μια φορά στο 6μηνο, όπως και στις εκλογές για να ψηφίσουν, από φόβο μήπως τους αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια. Οι απάτριδες μειονοτικοί στην Τουρκία που τους έχει αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια ανέρχονται σε μερικές δεκάδες χιλιάδες. 2) Είναι και οι 15 χιλιάδες περίπου μειονοτικοί που είναι εγκατεστημένοι στις χώρες της Δυτ. Ευρώπης, κυρίως στη Δυτ. Γερμανία, που κανένας τους δεν σκοπεύει να επιστρέψει στην Ελλάδα με τα μέτρα που εφαρμόζονται εδώ εναντίον τους. 3) Εδώ θα πρέπει να αναφερθούν εκείνοι που οριστικά έχουν εγκαταλείψει τη Θράκη για αναζήτηση καλύτερης τύχης και είναι διασκορπισμένοι σε διάφορες μεγάλες πόλεις της Ελλάδας σαν εργάτες. Μια τάση που τα τελευταία χρόνια ενισχύεται από την κυβέρνηση με βάση κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα με παροχές κινήτρων, όπως ανεύρεση εργασίας, με μοναδική προϋπόθεση να διαγραφούν από τα δημοτολόγια της Θράκης. 4) Μια ειδική κατηγορία μειονοτικών, που υπολογίζεται γύρω στα 30%, είναι αυτοί που έχουν αγοράσει σπίτια στην Τουρκία και προσπαθούν να δημιουργήσουν όλες εκείνες τις συνθήκες που θα κάνει λιγότερο οδυνηρή την εκεί εγκατάστασή τους, προγραμματίζουν με υπομονή τη μελλοντική τους  μετανάστευση, των ιδίων ή των παιδιών τους, είναι υπ’ ατμόν και αποτελούν τη δεξαμενή της αδιάκοπης μεταναστευτικής ροής.

ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ: Οι Μουσουλμάνοι της Θράκης διακρίνονται στους Πομάκους, τους Τσιγγάνους και τους… υπόλοιπους. Οι Πομάκοι που ζουν κυρίως στα ορεινά χωριά αποτελούν περίπου 35-40 του πληθυσμού και ομιλούν μια σλαβική διάλεκτο, οι περισσότεροι ξέρουν καλά και την τουρκική γλώσσα. Οι νέοι όμως αποποιούνται τη σλαβική διάλεκτο, έτσι όλο και περισσότερα παιδιά Πομάκων ομιλούν αποκλειστικά την τουρκική. Οι Τσιγγάνοι αποτελούν 7-8 του πληθυσμού και είναι τουρκόφωνοι. Τουρκόφωνες είναι και οι υπόλοιπες τουρκικές φυλές.

Η εθνική συνείδηση του μειονοτικού πληθυσμού είναι τουρκική. Ο Πομάκος αυτοχαρακτηρίζεται ως Πομάκος Τούρκος. Ο Τσιγγάνος που είναι ο πιο καταπιεσμένος από όλους, συνήθως κι αυτός ως Τσιγγάνος Τούρκος. Η συνειδησιακή ομοιογένεια της Μειονότητας είναι μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα και σφυρηλατήθηκε από την ενιαία πολιτική των διακρίσεων. Στη Θράκη η μουσουλμανική θρησκεία ταυτίζεται με την τουρκική εθνότητα.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑΣ

Είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για οργανωμένη κοινωνία των Μουσουλμάνων της Θράκης. Θεσμοί, ιδρύματα, σύλλογοι, σωματεία, πολιτιστική ζωή, εκπαίδευση, τα πάντα είναι σε χαώδη κατάσταση ή σε διάλυση.

ΜΟΥΦΤΕΙΑ: Υπάρχουν τρία, της Κομοτηνής, της Ξάνθης και του ξεχασμένου Διδυμοτείχου. Έχουν επικεφαλής το καθένα ένα Μουφτή που αντιστοιχεί κατά κάποιο τρόπο σε μητροπολίτη με αρμοδιότητες κυρίως θρησκευτικές, αλλά και αστικές και κληρονομικές. Ο μουφτής διορίζεται από τον νομάρχη, παρά το ότι ο σχετικός νόμος προβλέπει την ανάδειξή του με εκλογές. Ο νόμος αυτός ποτέ δεν έχει εφαρμοσθεί. Έτσι αμφισβητείται έντονα από τους Μουσουλμάνους ο διορισμός του νέου μουφτή της Κομοτηνής, αλλά η κυβέρνηση επιμένει να μην εφαρμόσει τον νόμο και αρνείται να προκηρύξει εκλογές.

ΒΑΚΟΥΦΙΑ: Έτσι αποκαλούνται τα διάφορα περιουσιακά στοιχεία, τεμένη και σχολεία, που έχουν δωριθεί κατά καιρούς από Μουσουλμάνους και λειτουργούν σαν κοινωφελή ιδρύματα. Διοικούνται από διαχειριστικές επιτροπές που αναδεικνύονται με εκλογές. Εκλογές όμως έχουν να γίνουν από το 1967, όταν η χούντα απέλυσε τις εκλεγμένες επιτροπές και διόρισε τις δικές της. Η διοίκηση των μουσουλμανικών βακουφίων είναι η μόνη χουντική που παραμένει μέχρι σήμερα χωρίς αλλαγή έτσι όπως διορίσθηκε από τη χούντα. Οι κυβερνήσεις αρνούνται να εφαρμόσουν τον νόμο.

ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΕΙΑ: Δεν υπάρχουν πια. Λειτουργεί μόνο ένας σύλλογος “Eπιστημόνων Μειονότητας”. Τα άλλα τρία έχουν διαλυθεί με δικαστική απόφαση μετά από προσφυγή του νομάρχη εξαιτίας του επιθέτου “τουρκικός ή τούρκος” που είχαν στην επωνυμία τους. «Δεν υπάρχουν Τούρκοι στην Ελλάδα».

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: «Η παιδεία στη Μειονότητα είναι ένας μηχανισμός που είναι στημένος για να παράγει την αμορφωσιά».

Μια ημιεπίσημη ομολογία νομίζω πως αντικατοπτρίζει την κατάσταση: «Το μεγαλύτερό μας λάθος στη μειονοτική πολιτική ήταν που επιτρέψαμε την ίδρυση και τη λειτουργία του γυμνασίου Τζελάλ Μπαγιάρ στην Κομοτηνή. Τους ξυπνήσαμε τους Τουρκαλάδες.» Τα λάθη όμως μπορεί να διορθωθούν…

Πράγματι με διάφορα μέτρα που κατά καιρούς πάρθηκαν τα δυο μειονοτικά γυμνάσια-λύκεια της Κομοτηνής και της Ξάνθης έχουν μπει για καλά στον δρόμο του κλεισίματος. Από τους 300 και παραπάνω μαθητές που είχαν το καθένα μέχρι πριν 4 χρόνια τώρα λειτουργούν μόνο με 30-40 μαθητές. Του χρόνου ίσως με κανένα. Κατά συνταγματική επιταγή η υποχρεωτική φοίτηση είναι 9ετής. Αλλά μετά το δημοτικό οι μαθητές από τη Μειονότητα στα μειονοτικά γυμνάσια μπαίνουν με εξετάσεις. Στις εισαγωγικές στο γυμνάσιο η επιτυχία είναι 8-12%.

Η δημοτική εκπαίδευση παρέχεται από τα μειονοτικά δημοτικά σχολεία που θεωρούνται ιδιωτικά και τα μαθήματα γίνονται στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα. Ανάλογη καθοδική κατηφορική πορεία έχει πάρει και η δημοτική εκπαίδευση.

Παλαιότερα από τη Μειονότητα για σπουδές στην Τουρκία πηγαίνανε μόνο στα πανεπιστήμια. Ενώ τώρα, έτσι που κατάντησαν όλα τα μειονοτικά σχολεία, ο αριθμός των μαθητών που πηγαίνουν σε γυμνάσια-λύκεια, αλλά και σε δημοτικά της Τουρκίας ολοένα αυξάνει. Αυξάνει και ο αριθμός των μαθητών στα δημόσια σχολεία.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΖΩΗ: Οι Μουσουλμάνοι εκλέγουν 2 έως 3 βουλευτές. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο, ένας της Ν.Δ. και ένας του ΠΑ.Σ.ΟΚ. Συνολικά εκλέγουν περίπου 20 κοινοτάρχες σ’ όλη τη Θράκη και αρκετούς δημοτικούς συμβούλους.

ΤΥΠΟΣ: Κυκλοφορούν 6 βδομαδιάτικες εφημερίδες και 3 μηνιάτικα περιοδικά στην τουρκική γλώσσα. Η κυκλοφορία τους όμως δεν είναι τακτική. Σταθερές είναι 3 εφημερίδες. Η καθεμιά πουλάει 1.000-2.000 φύλλα.

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑΣ: Ασκείται κατ’ ευθείαν από το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας και μέσω υπαλλήλων του υπουργείου αυτού που επανδρώνουν τα αρμόδια γραφεία στις κατά τόπους νομαρχίες των τριών νομών της Θράκης. Οι νομάρχες είναι αναρμόδιοι και όχι λίγες φορές βρίσκονται σε δύσκολη θέση. «Εγώ για μια υπόθεση άδειας καλλιέργειας καπνού ζήτησα ακρόαση από τον τότε υπουργό των εξωτερικών κ. Μπίτσιο» έλεγε μειονοτικός βουλευτής. Πριν τρία χρόνια όταν μια επιτροπή Μουσουλμάνων κατέβηκε στην Αθήνα για να διαμαρτυρηθεί για κάποια πρόστιμα που είχε επιβάλει η εφορία στους Μουσουλμάνους επαγγελματίες πήγε κατ’ ευθείαν στον υφυπουργό εξωτερικών κ. Καψή.

Η ΜΕΘΟΔΕΥΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗ

Η Μειονότητα ζει στις πιο υποβαθμισμένες συνοικίες και στα πιο υποβαθμισμένα χωριά. Σε δυο γειτονικά χωριά π.χ. το ένα χριστιανικό και το άλλο μουσουλμανικό, στο χριστιανικό ο δρόμος που ενώνει το χωριό με την εθνική οδό είναι άσφαλτος, ενώ στο διπλανό μουσουλμανικό είναι χωματόδρομος. Σ’ ένα άλλο μικτό χριστιανομουσουλμανικό χωριό η άσφαλτος προχωράει μέχρι τη χριστιανική συνοικία και την περιβάλλει και σταματά ακριβώς στο σημείο όπου αρχίζει η συνοικία των Μουσουλμάνων. Το ίδιο συμβαίνει με τις διάφορες υπηρεσίες.
 
Οι Μουσουλμάνοι είναι κυρίως αγρότες με μικρό κλήρο ή ακτήμονες. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι καλλιεργούν καπνά και μάλιστα της πιο δύστροπης ποικιλίας. Είναι μια αναγκαστική προσαρμογή.
 
Είναι και εργάτες ή εποχιακοί εργάτες στη Θράκη, αλλά και σε άλλες περιοχές. Η Μειονότητα καθώς χάνει συνεχώς τη γη που καλλιεργούσε ολοένα προλεταριοποιείται.
 
Υπάρχουν και μερικοί κτηνοτρόφοι, καμπόσοι μαγαζάτορες και επαγγελματίες, καμπόσοι μικροέμποροι, κανένας μεγαλέμπορας, κανένας εργοστασιάρχης, κανένας μεγαλοκτηματίας, ελάχιστοι βιοτέχνες.
 
Χοτζάδες υπάρχουν αρκετοί, αλλά όλοι τους εργαζόμενοι, αγρότες, μαγαζάτορες, ιδιωτικοί υπάλληλοι. Δεν υπάρχει οργανωμένο ιεραρχημένο ιερατείο.
 
Οι δάσκαλοι κι αυτοί είναι αναγκασμένοι να ασχολούνται μ’ ένα δεύτερο περισσότερο βιοποριστικό επάγγελμα. Εξαιρούνται οι 50-60 απόφοιτοι της ειδικής για τους μουσουλμάνους παιδαγωγικής ακαδημίας που έχουν δημοσιοϋπαλληλική ιδιότητα.

Είναι και οι επιστήμονες, λιγότεροι από 100, μερικοί από αυτούς ασκούν το επάγγελμά τους, άλλοι όχι. Απ’ αυτούς οι 25  εδώ και πέντε χρόνια αγωνίζονται για να πετύχουν την αναγνώριση των πτυχίων τους και να τους δοθεί άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.
 
Όλοι οι χαμάληδες, οι περισσότεροι μικροπωλητές και αυτοί που κάνουν διάφορα θελήματα είναι Μουσουλμάνοι. Αρκετοί σερβιτόροι, καθαρίστριες, ιδιωτικοί υπάλληλοι.
 
Οι Μουσουλμάνοι της Θράκης έχουν το μικρότερο κατά κεφαλήν εισόδημα σ’ όλη την Ελλάδα. Τα λιγότερα ΙΧ και επαγγελματικά αυτοκίνητα. Τους περισσότερους αραμπάδες και ποδήλατα. Τα λιγότερα τηλέφωνα και τηλεοράσεις. Καταναλώνουν το λιγότερο ηλεκτρικό ρεύμα και πετρέλαιο.
 
Σίγουρα δουλεύουν περισσότερο και είναι οι πιο κακοπληρωμένοι εργαζόμενοι, διαμαρτύρονται λιγότερο, γι’ αυτό και προτιμώνται από τους εργοδότες.
 
Είναι οι πιο συχνά προσαγόμενοι στα δικαστήρια και πληρώνουν τα περισσότερα πρόστιμα σ’ όλη την Ελλάδα.
 
Έχουν την ψηλότερη συχνότητα σε φυματίωση και ψυχοπάθειες στην Ελλάδα, τη μεγαλύτερη βρεφική θνησιμότητα.
 
Έχουν τους λιγότερους μαθητές στη μέση εκπαίδευση, κανένα φοιτητή σε ελληνικό πανεπιστήμιο, τους λιγότερους επιστήμονες, τους λιγότερους αποφοίτους γυμνασίου και λυκείου. Και εννοούμε 5, 10, 20 φορές λιγότερους.
 
Οι Μουσουλμάνοι δεν έχουν κανένα αγροφύλακα, κανένα δημόσιο υπάλληλο σε καμιά υπηρεσία, κανένα χωροφύλακα. Έχουν όμως πολλούς χαφιέδες.

ΚΑΤΑΠΙΕΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
 
ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ: «Προβλήματα υπάρχουν πολλά, μειονοτικό όμως είναι ένα».
 
«Το μειονοτικό είναι πρόβλημα ισοπολιτείας.»   
 
Οι διακρίσεις σε βάρος της Μειονότητας περιλαμβάνουν όλους τους τομείς της οικονομικής, κοινωνικής, πολιτιστικής, πολιτικής και εθνικοθρησκευτικής ζωής. Αφορούν την εργασία, την εκπαίδευση, τις ελευθερίες και τα δικαιώματα. Δεν πρόκειται φυσικά για μικρά ή μεγάλα προβλήματα, παράπονα, παρεξηγήσεις ή λάθη που μπορεί να υπάρξουν παντού, γενικά για θέματα όπου η εξουσία στα πλαίσια των κανόνων του παιχνιδιού που έχει επιβάλει μπορεί να αρθρώσει κάποιο λίγο ή πολύ πειστικό αντίλογο για να αποκρούσει κάποιους ισχυρισμούς. Εδώ μιλάμε για ωμές διακρίσεις κάθετες και ισοπεδωτικές. Και η εξουσία είναι ολόγυμνη, μη διαθέτοντας ούτε ένα φύλλο συκής.
 
Διακρίσεις συνήθως με εξαιρέσεις, ελάχιστες ή περισσότερες, που χρησιμοποιούνται σαν δικλείδα ασφαλείας για τον έλεγχο της αγανάκτησης και για το βραχυκύκλωμα της αγωνιστικότητας, αλλά και για την εξαγορά των συνειδήσεων και την καλλιέργεια του χαφιεδισμού.
 
Η πιο απροκάλυπτη χρήση είναι η ψηφοθηρική. «Δώσ’ μου δέκα ψήφους, θα φροντίσω να σου δοθεί  άδεια οδήγησης τρακτέρ».

ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ: Από το ’65 είναι πλήρως ενεργοποιημένη η διαστρεβλωτική και καταχρηστική εφαρμογή του μεταξικού ν. 1366/38 και δεν επιτρέπεται στους μειονοτικούς η αγορά ακίνητης περιουσίας (σπίτι, χωράφι, μαγαζί, οικόπεδο…).

ΔΑΝΕΙΑ «ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ» ΣΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ: Ο μειονοτικός μόνο να εκποιήσει μπορεί την ακίνητη περιουσία που διαθέτει. Ενισχύεται με κάθε μέσο και τρόπο για να το κάνει. Προς τον σκοπό αυτό χορηγούνται δάνεια “εθνικής σκοπιμότητας” στους Χριστιανούς με μοναδική προϋπόθεση το ακίνητο που θα αγοράσουν να ανήκει σε Τούρκο. Τα δάνεια αυτά άρχισαν να δίνονται από τη χούντα και συνεχίζονται μέχρι τις μέρες μας με αυξομειώσεις. Δεν θα γίνουν ίσως ποτέ γνωστά σε ποιους και πόσους αετονύχηδες, πόσα τέτοια δάνεια “εθνικής σκοπιμότητας” χορηγήθηκαν, ούτε τα σχετικά σκάνδαλα πάλι για λόγους εθνικής σκοπιμότητας. Η πιο συνηθισμένη κομπίνα με τα δάνεια αυτά είναι η εξής: Συμφωνείς με Μουσουλμάνο για την αγορά ενός ακινήτου του έστω για 2 εκατομ.. Δηλώνεις ότι συμφώνησες για 4, τόσα δάνεια παίρνεις, και έτσι πέρα από το ακίνητο που αποκτάς τσεπώνεις επί πλέον 2 εκατομ.

ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΕΠΙ ΠΛΕΟΝ ΜΕΤΡΑ: Δεν χορηγείται άδεια οικοδομής στους Μουσουλμάνους. Το ίδιο ισχύει και για επισκευές ή επεκτάσεις οικοδομών. Μερικά από τα μέτρα αυτά θίγουν και το κληρονομικό δίκαιο.
 
Εδώ και 30 χρόνια οι πόλεις της Θράκης, εκεί που δεν είχαν ούτε μια, γέμισαν από πολυκατοικίες. Από τις χιλιάδες διαμερίσματα σε καινούριες πολυκατοικίες ούτε ένα, μα ούτε ένα διαμερισματάκι, δεν ανήκει σε Μουσουλμάνο.
 
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μέτρων είναι ότι οι Μουσουλμάνοι κατέληξαν να ζουν  σε πιο υποβαθμισμένα σπίτια. Οι άνθρωποι υπάρχουν και η ζωή συνεχίζεται βασανιστικά. Εν τω μεταξύ ανάμεσα στους μειονοτικούς της Θράκης έχουν γίνει άπειρες αγοροπωλησίες, όλες άτυπες, με προσύμφωνο συνήθως, που τα τελευταία χρόνια το κατήργησαν κι αυτό.
 
Έχουν στηθεί πολυάριθμα κτίσματα –παράγκες σε πόλεις και χωριά, όλα αυθαίρετα. Και ό, τι συνεπάγονται όλα αυτά. Ταλαιπωρίες, συλλήψεις, δίκες, πρόστιμα, περιττά έξοδα.

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ γενικά όλα τα σχετικά που αφορούν την άσκηση κάποιου δικαιώματος και που εξαρτώνται από την προηγούμενη έγκριση της διοίκησης. Τα μέτρα σφίγγουν ή χαλαρώνουν ανάλογα με τη σαδιστική διάθεση κάποιων άγνωστων αρμοδίων ή τυράννων. Εδώ θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τα εξής:
 
Επί χούντας δεν επιτρεπόταν η αγορά Ι.Χ. αυτοκινήτου, τρακτέρ, επαγγελματικού αυτοκινήτου κλπ. Στη συνέχεια άρχισε να επιτρέπεται. Δεν δίνανε όμως άδειες οδήγησης. Το μέτρο αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Είναι πολύ χαλαρό για τα Ι.Χ., αλλά εξακολουθεί να ταλαιπωρεί εκατοντάδες αγρότες που δεν μπορούν να πάρουν άδεια οδήγησης «γεωργικού ελκυστήρος». Άλλους κόβουν συνέχεια στις εξετάσεις κι άλλους δεν καλούν για εξετάσεις για δύο ή τρία ολόκληρα χρόνια.
 
Δεν μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερη διοικητική ταλαιπωρία από εκείνη που υφίσταται ένας Μουσουλμάνος που θέλει να ανοίξει ένα μαγαζί.
 
Κάποτε εκατοντάδες μέλη της Μειονότητας δεν μπορούσαν να πάρουν διαβατήριο. Κι αυτό εν πλήρη δημοκρατία. Στη συνέχεια άρθηκε το μέτρο. Πρόσφατα σε μερικούς μειονοτικούς άρχισαν να δίνουν διαβατήρια μονοετούς ισχύος και για ένα μόνο ταξίδι, αντί για το κανονικό διαβατήριο.
 
Κάτω από όλες αυτές τις συνθήκες φυσικά οργιάζουν η εφορία, η αστυνομία, ο χαφιεδισμός, η ρουφιανιά.
 
Η Μειονότητα είναι πρόσφορη για να ικανοποιήσει ο καθένας την οποιαδήποτε διαστροφή του.
 
Μπορεί να αναφέρει κανείς πάρα πολλά. Με λίγα λόγια στη Θράκη υπάρχουν Έλληνες και Τούρκοι με την πιο σκοταδιστική και ρατσιστική έννοια του διαχωρισμού σε βάρος των Τούρκων.

Ιμπράμ Ονσούνογλου

***

Not: Bu yukarıdaki yazımı 30 yıl sonra yeniden okuyunca, bazı düşünceler geçti aklımdan. Şöyle:
 
Azınlıkta gerçekleri dile getirmek tehlikelidir. Hangi gerçekleri? ERK’in gizlenmesini istediklerini.
 
Yukarıdaki yazı sonunda kovuşturmaya uğramamıştır. Yunanistan çapında okunan (ne kadar okunmuşsa işte) bir çoğunluk dergisinde çıkmasına rağmen ve… sanırım bu nedenle. Zira kovuşturulsaydı, gürültüsü hiç istenmediği ölçüde büyük olurdu. O günkü koşullarda bir azınlık yayın organında çıksaydı, büyük olasılıkla kovuşturulmaktan kurtulmazdı. Kovuşturulur diye korku yaşadım mı, muhtemel yaptırımlar yaşamımı altüst eder diye? Hayır dersem yalan söylemiş olurum. Kabadayılık başka, tehlikeyi görmemek başka. 
 
Azınlıkta gerçekleri dile getirmek tehlikelidir. Hangi gerçekleri? ERK’in gizlenmesini istediklerini. Bu devlet erki Yunanistan’dır. Yunanistan idi.
 
Sonra bir ara Türkiye’nin de onun azınlık politikasına ters düşen bazı şeyleri yapmaya veya bu politikayla ilgili bazı olumsuzlukları göstermeye –eleştirmeye kalktığımızda ne kadar rahatsız olduğunu görmeye başladık. Dur bakalım bu yakınmalarda bir haklılık payı var mı diyeceği yerde, tehdit ve yaptırımlarıyla karşılaştık.
 
“Susacaksın. Ya da konuşacaksan benim istediğim zaman ve şekilde konuşacaksın. Yoksa sosyal ve ekonomik ambargoya maruz kalırsın. Akıl sokmazsan Türkiye’ye girişini yasaklarım. Seni millî hain ilan ederim. Selamını alacak insan bulamazsın. Aleyhinde linç girişimi başlatırım. Seni silerim.” Bu dedikleri lafta kalmadı, hepsini uyguladı da, uyguluyor da.
 
Azınlık mücadelesinin hedefinin, dolayısıyla Türkiye’nin de azınlık politikasının başlıca hedef ve önceliğinin azınlık sorunlarının çözümü ve Azınlığın rahatı ve refahı olması gerekirken, bu politikanın ilk önceliğinin ne pahasına olursa olsun Azınlığı boğarcasına denetlemek ve yönetmek olduğu anlaşılmıştır. Bu tavrın doğurduğu ciddi sorunlar, çelişkiler ve engellerle sık sık karşılaşmaktayız. 
 
Türkiye’nin Azınlığın toplumsal ve siyasî yaşamına kabul edilmez müdahaleleri var. İşin kötüsü, zaman zaman azınlıksal yaşamı zehir eden bu müdahalelere karşı gelmek için her çeşit olanak ve silahtan yoksunuz. Burada kendisinden yardım isteyeceğimiz ne muhalefet partileri, ne sivil toplum örgütleri, ne de aydınlar mevcut.
 
Türkiye’nin azınlık bireylerini, hangi neden ileri sürülerek olursa olsun, hafiye ağının raporlarıyla cezalandırarak terbiye etme ve “doğru yola sokma” taktikleri kabul edilemez.
 
Türkiye ve Azınlık ilişkilerindeki bu sorunların ve bunun gibi daha başka sorunların toplumu bu kadar meşgul etmesine rağmen tartışmaya açıldığına hiç şahit oldunuz mu? 
 
Azınlıkta gerçekleri dile getirmek tehlikeli olduğu için millet susuyor ve konuşanlar kendilerine dikte edildiği şekilde konuşup ödüllendiriliyor. “Sen de öyle ol, seni de ödüllendirelim.” İfade ve eleştiri özgürlüğünü kullanmak isteyenler ise cezalandırılıyor. “Sen de öyle olursan, sen de cezalandırılacaksın.”
 
Millet korkudan veya tiksintiden susuyor ve bazıları, en esnek vicdanlılar, bu şartlara uymaya koşuyor ve kazanıyorlar. Böylece “üzüm üzüme baka baka kararır”, esnek vicdanlılık yaygınlaşıyor. Azınlıkta baş gösteren ahlak bunalımının başlıca nedeni. Baskı ve ayrımlar altında ezilen Büyük Kovma döneminde toplumsal bozuşma ve ayrışma bugünkü boyutlara asla ulaşmamıştı. Koca Kapı, tehdit ederek, satın alarak, vaat ederek topladığı kişilerle Azınlığı denetleyip yönettiğini sanıyor. Onların bir çoğunun ilk fırsatta kendisini satacağını –hatta sattığını göremiyor. Azınlık toplumunu ne kadar bozduğunu fark edemiyor. Veya farkediyor da umursamıyor.

KAYNAK: Tiken