Diz ve eklemlerdeki çıtırtı ne anlama geliyor?

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Melih Malkoç, diz ve eklemlerden gelen çıtırtı sesinin neden kaynaklandığını anlattı.

İnsan vücudundaki çoğu eklem, özellikle de diz, omuz, kalça, ayak bileği gibi eklemler, hareketli eklemlerdir. Bu eklemlerin içinde diz eklemi özellikle önemlidir. Diz ekleminin vücut ağırlığını taşımak gibi ağır bir görevi varken, aynı zamanda hareketlerimizin uyumunu sağlamak gibi bir görevi de vardır. Diz eklemi, günlük hayatta ve özellikle yüksek performans gerektiren aktivitelerde büyük yük altındadır. Özellikle günlük aktiviteler sırasında bazen kişiler dizlerinden çıtırtı benzeri ses geldiğini söylerler ve bundan şikâyet ederler. Bu çıtırtı benzeri ses ya da his bazen da takılma şeklinde tariflenir.

Ortopedi hekimine bu şikâyet ile gelen hemen her yaşta hasta vardır. Ve hemen hepsi de dizlerinden gelen bu çıtırtı sesinin kötü bir hastalık, en azından kireçlenme başlangıcı olduğunu düşünebilir. Ama korkmayın, bu seslerin çoğu masumdur ve gerçek anlamda hastalık bulgusu veya kanıtı değildir. Doğrusunu söylemek gerekirse aslında bu çıtırtı sesleri ve takılma hissi çoğu zaman sizin düzenli bir sportif aktivite içinde olmadığınızın ya da düzenli egzersiz yapmadığınızın kanıtıdır.

Çıtırtıların kaynağı, patella yani diz kapağı kemiğinizi yeterince dizinin üstüne bastıramayan uyluk kaslarının güçsüz kalması sebebiyle patella kemiğinin yuvasına girip çıkma sesidir. Bu uyluk kaslarının en önemlisi quadriceps’tir ve vücudun en güçlü kaslarındandır. Görevlerinden biri ve en önemlisi dizin üzerindeki diz kapağı kemiğini bacağınız düz pozisyondayken yuvasında tutmaktır, eğer bu kas yeterince güçlü değilse, yani düzenli egzersiz yapmıyorsanız, diz kapağı kemiği yuvasında sağa ve sola uygunsuz şekilde hareket eder ve bu hareketler sizin tarafınızdan çıtırtı ya da takılma olarak algılanır.

Çözümü mü? Çok basit: düzenli egzersiz! Ne tür olursa olsun haftanın en az 3 günü düzenli egzersiz. Göreceksiniz 4 hafta içerisinde bu seslerden eser kalmayacak. Çünkü eklemleri, kasları, kirişleri ve bağları en iyi koruyan ve onları sağlıklı tutan düzenli egzersizdir.