Λαγοκέφαλοι και στη Θράκη

Λαγοκέφαλοι ψαρεύτηκαν στον Στρυμονικό Κόλπο στην περιοχή της Κάριανης Καβάλας, γεγονός που δεν αποκλείει την εξάπλωσή τους και στο Θρακικό Πέλαγος.

Οι λαγοκέφαλοι είναι ιδιαίτερα τοξικά ψάρια και η κατανάλωσή τους προκαλεί παράλυση με αναπνευστικά προβλήματα, μέχρι και θάνατο.

Ο κ. Χριστόφορος Παλαμίδης, συνταξιούχος κτηνίατρος, είναι ο ερασιτέχνης ψαράς που αλίευσε τους λαγοκέφαλους στην Κάριανη Καβάλας, και μοιράστηκε την εμπειρία του, κρούωντας τον κώδωνα του κινδύνου σε επαγγελματίες και ερασιτέχνες ψαράδες.

Στο ποστάρισμά του, έγραψε χαρακτηριστικά:

“Λαγοκέφαλοι στον Στρυμονικό Κόλπο – Ο επικίνδυνος επισκέπτης ήρθε για να μείνει.

Ψάρευα στις 17-10-17 πρωινές ώρες με τη βάρκα καθετή στην περιοχή Κάριανη Καβάλας. Ενώ δεν τσιμπούσαν τα ψάρια στα δολώματα, ξαφνικά σε βάθος 6-8 μέτρων άρχισα να βγάζω κάποια άγνωστα ψάρια. Έτρωγαν λαίμαργα και δεν προλάβαινα να δολώσω τα αγκίστρια. Είχα πέσει σε κοπάδι. Είχαν μήκος 10-12 εκατοστά και χρώμα που έμοιαζε με του κολιού. Το κάτω μέρος ήταν άσπρο που φούσκωνε όταν τα έβγαζα από το νερό και όταν τα έριχνα στον κουβά έβγαζαν έναν χαρακτηριστικό ήχο. Επίσης είχαν μεγάλα μπροστινά δόντια.

Τα τελευταία σαράντα χρόνια που ψαρεύω ερασιτεχνικά με τη βάρκα στον Στρυμονικό κόλπο, δεν είχα ξαναδεί τέτοια ψάρια. Υποψιάστηκα ότι μπορεί να είναι λαγοκέφαλοι, αλλά με προβλημάτισε ο μεγάλος αριθμός τους. Ήξερα ότι είχαν παρουσιαστεί στην Κρήτη και σε άλλα νησιά του νοτίου Αιγαίου, και δεν είχα συγκρατήσει επακριβώς την εικόνα τους όπως την είχαν παρουσιάσει στα ΜΜΕ. Βγαίνοντας τα φωτογράφησα και μπήκα κατευθείαν στο διαδίκτυο όπου διαπίστωσα ότι ήταν πράγματι λαγοκέφαλοι.

Ο λαγοκέφαλος ή λαγόψαρο, με το επιστημονικό όνομα Lagocephalus Sceleratus, πήρε αυτό το όνομα από τα δύο μεγάλα δόντια που έχει μπροστά στην πάνω και κάτω γνάθο, που το κάνουν να μοιάζει με λαγό. Δαγκώνει χωρίς να εκκρίνει κάποιο δηλητήριο. Το μέγεθός του μπορεί να φτάσει τα 60-100 εκατοστά, και το βάρος του τα 3-5 κιλά.

Είναι ένα πολύ τοξικό ψάρι διότι έχει στο δέρμα και στα σπλάχνα την τετραδοτοξίνη, η οποία είναι μία νευροτοξίνη που προκαλεί παράλυση με αναπνευστικά προβλήματα, μέχρι και θάνατο.

Η τοξίνη αυτή υπάρχει και σε άλλα είδη ψαριών που ανήκουν στην τάξη των Τετραοδοντόμορφων (Tetraodontiformes), καθώς και σε άλλους οργανισμούς που ενδημούν στις ζεστές τροπικές θάλασσες. Όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία στις δικές μας θάλασσες, τόσο πιο πολύ θα αυξάνεται ο πληθυσμός των ανεπιθύμητων αυτών επισκεπτών που ονομάζονται Λεσσεψιανοί μετανάστες από το όνομα του Λεσσέψ ο οποίος κατασκεύασε τη διώρυγα του Σουέζ απ΄ όπου μας έρχονται προερχόμενα από την Ερυθρά θάλασσα. Εμφανίστηκε στη Μεσόγειο μετά το 2003, και στη χώρα μας πρωτοεμφανίστηκε στην Κρήτη και στη Ρόδο.

Από τη στιγμή που υπάρχει στον κόλπο του Στρυμονικού, σίγουρα έχει εξαπλωθεί σε όλη την Ελλάδα.

Οι επαγγελματίες ψαράδες που γνωρίζουν τα ψάρια είναι μάλλον απίθανο να τα διοχετεύσουν στην αγορά.

Ο κίνδυνος που υπάρχει είναι να αφαιρέσει κάποιος από μεγάλο λαγοκέφαλο το δέρμα και τα σπλάχνα, όπου συσσωρεύεται η τοξίνη σε μεγάλα ποσοστά και θεωρώντας το ακίνδυνο να το διοχετεύσει στην αγορά σαν άλλο είδος ψαριού.

Αντίθετα, οι ερασιτέχνες ψαράδες, κάποιοι από τους οποίους είναι εντελώς άπειροι, κυρίως αυτοί που ψαρεύουν απ’ έξω με καλάμια, θα μπορούσαν να το καταναλώσουν από άγνοια.

Το πρόβλημα που πιθανόν να δημιουργηθεί είναι η διατάραξη του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Αυτό συμβαίνει με οργανισμούς που εισέρχονται σε ένα οικοσύστημα για πρώτη φορά και πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, κυρίως λόγω απουσίας των φυσικών εχθρών τους. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις συνέπειες στους γηγενείς οργανισμούς τους οποίους ανταγωνίζονται, απλώς ελπίζουμε να μην είναι πολύ δυσάρεστες”.