Στη Τουρκία και την Βουλγαρία πάνε διακοπές οι Έλληνες

Εντύπωση προκαλεί η ταξιδιωτική συμπεριφορά των Ελλήνων ως προς τα ταξίδια τους στο εξωτερικό κατά την περίοδο 2005 – 2021, που διαχωρίζεται σε τέσσερεις διακριτές περιόδους με διαφορετικά χαρακτηριστικά η κάθε μια.

Μέσα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης οι Έλληνες αύξησαν τα ταξίδια τους προς όλους σχεδόν τους προορισμούς, ενώ την Βουλγαρία και την Τουρκία επισκέφτηκαν για διακοπές το 2017 πάνω από 3 εκατομμύρια. Ίδιο σκηνικό και το 2019.

Ο εξερχόμενος τουρισμός από την Ελλάδα κατά την αναφερόμενη περίοδο είναι το αντικείμενο της νέας μελέτης του Ινστιτούτου του Συνδέσμου των Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), στην οποία πραγματοποιείται μία εκτενής ανάλυση ως προς τις αναχωρήσεις, τις διανυκτερεύσεις, τις πληρωμές, καθώς και τους βασικούς δείκτες.

Η καταγραφή γίνεται για τους 15 μεγαλύτερους προορισμούς του εξερχόμενου τουρισμού από Ελλάδα, που αντιπροσωπεύουν για το 2021 το 69% των αναχωρήσεων, το 67,7% των διανυκτερεύσεων και το 70,2% των πληρωμών. Μέσα από τη μελέτη εξετάζεται η διαχρονική πορεία των κύριων τουριστικών δεικτών αναδεικνύοντας τις τάσεις για τους 15 αυτούς προορισμούς.

Το πιο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό όλης της περιόδου είναι ότι, παρά την οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008, ο αριθμός ταξιδιών στο εξωτερικό (αναχωρήσεις) όχι μόνο δεν περιορίστηκε αλλά αντιθέτως αυξήθηκε. Ταυτόχρονα, άλλαξαν και οι προτιμήσεις των ταξιδιωτών προς Χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτός της ζώνης του ευρώ, κυρίως στις όμορες γειτονικές χώρες όπου η τουριστική δαπάνη είναι χαμηλότερη. Με την ανάκαμψη της οικονομίας μετά το 2017 και μέχρι την έναρξη της πανδημίας η ζήτηση για ταξίδια στις χώρες της Ευρωζώνης ανέκαμψε.

Σύμφωνα με την ανάλυση ο εξερχόμενος τουρισμός από Ελλάδα εμφάνισε διακυμάνσεις, καθ’ όλη την εξεταζόμενη περίοδο, οι οποίες μπορούν να διαχωριστούν σε τέσσερεις διακριτές υποπεριόδους. Την περίοδο 2005-2008 πριν την ελληνική οικονομική κρίση, εμφάνισε ήπια αυξητική πορεία με μόλις 4% αύξηση των αναχωρήσεων και +10% στις οι πληρωμές. Την περίοδο της ελληνικής οικονομικής κρίσης, 2008-2017, η εικόνα ήταν μικτή, με τις αναχωρήσεις να σημειώνουν έντονη αύξηση +104% (από 3,8 εκατ. το 2008 σε 7,7 εκατ. το 2017) και τις διανυκτερεύσεις ήπια αύξηση +18%, ενώ αντίθετα οι πληρωμές σημείωσαν μείωση -29% (από € 2,7 δισ. το 2008 σε € 1,9 δισ. το 2017). Την περίοδο ανάκαμψης 2017-2019, η εικόνα ήταν θετική με ιδιαίτερα έντονη αύξηση +44% των πληρωμών (από € 1,9 δισ. το 2017 σε € 2,7 δισ. το 2019) και οριακή αύξηση των αναχωρήσεων. Την περίοδο 2019-2021 κατά την οποία ξέσπασε η πάνδημία, με σημαντικά μειωμένες -74% τις αναχωρήσεις και τις πληρωμές στο -59%.

Μεταξύ 2008 και 2017 μειώθηκε σημαντικά η Μέση κατά Κεφαλή Δαπάνη στο -65%, από 712 ευρώ το 2008 σε 248 ευρώ το 2017, με επιλογή φθηνότερων προορισμών, αλλά και της διάρκειας του ταξιδιού από 9,5 διανυκτερεύσεις το 2008 σε 5,5 διανυκτερεύσεις το 2017.

Με την ανάκαμψη της οικονομίας μετά το 2017 και μέχρι την έναρξη της πανδημίας η ζήτηση για ταξίδια στις χώρες της Ευρωζώνης ανέκαμψε με πολύ υψηλότερο ρυθμό σε σχέση με τις άλλες περιοχές, τόσο σε αριθμό ταξιδιών, όσο και διανυκτερεύσεων αλλά και πληρωμών.

Σύμφωνα με τη μελέτη, την περίοδο 2005-2019 και κυρίως κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης παρατηρείται μεταβολή των ταξιδιωτικών προτιμήσεων των Ελλήνων τουριστών με αύξηση των μεριδίων των όμορων φθηνών προορισμών της Βουλγαρίας και της Τουρκίας (από 19% το 2005 σε 36% το 2019) και μείωση των μεριδίων των παραδοσιακών υψηλότερης τουριστικής δαπάνης προορισμών της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Γαλλίας και του Ην. Βασιλείου (από 33% το 2005 σε 21% το 2019). Η μείωση στα μερίδια που καταγράφεται στους παραδοσιακούς προορισμούς, οφείλεται σε μικρότερη αύξηση του εξερχόμενου τουρισμού και όχι σε μείωση τους. Η τάση αυτή μετά το 2019, διαταράσσεται λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και των ταξιδιωτικών περιορισμών, καταγράφοντας το 2021 το χαμηλότερο αριθμό εξερχομένων τουριστών από την έναρξη της Έρευνας Συνόρων. Παράλληλα, το 2021, οι όμοροι προορισμοί της Βουλγαρίας και της Τουρκίας φαίνεται να επηρεάζονται σε υψηλότερο βαθμό από την πανδημική κρίση σε σύγκριση με τους παραδοσιακούς προορισμούς μας.

Την περίοδο της οικονομικής κρίσης από το 2008 έως το 2017 όλοι οι προορισμοί σημείωσαν αύξηση, με εξαίρεση τους προορισμούς της Τσεχίας, της Αιγύπτου, της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας. Ενδεικτικά, οι υπόλοιποι προορισμοί: Βουλγαρία (+450%, από 397 χιλ. το 2008 σε 2,2 εκατ. το 2017), Τουρκία (+292%, από 206 χιλ. το 2008 σε 810 χιλ. το 2017), λοιποί (+86%, από 1,6 εκατ. το 2008 σε 2,9 εκατ. το 2017), Κύπρος +53%, Πολωνία +46%, Ολλανδία +30%, Ην. Βασίλειο +25%, ΗΠΑ +24%. Η εντυπωσιακή αύξηση που σημειώνει ο προορισμός της Βουλγαρίας, συμπίπτει χρονικά με την είσοδο της χώρας στην ΕΕ