Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΕΒΕΤΑΙ ΤΗΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΘΡΑΚΗ; – ΜΠΕΝΤΡΕΤΤΙΝ ΙΣΡΑΗΛΟΓΛΟΥ

Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΕΒΕΤΑΙ ΤΗΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΘΡΑΚΗ;
ΜΠΕΝΤΡΕΤΤΙΝ ΙΣΡΑΗΛΟΓΛΟΥ

Οι επικρίσεις και τα αρνητικά σχόλια για το περιβόητο πλέον “μουσουλμανικό τέμενος” της Αθήνας στο Βοτανικό συνεχίζονται και το κράτος μάλλον δείχνει αδιάφορο.

Η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας κ.λπ., που με το προεδρικό διάταγμα 18/2018 (Οργανισμός του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων) είναι μεταξύ των άλλων η αρμόδια αρχή για το τζαμί της Αθήνας, εμφανίζεται πέρα ως πέρα αναίσθητη στο πρόβλημα που εκθέτει τη χώρα στην διεθνή κοινότητα και ιδίως στις μουσουλμανικές χώρες, που κατά καιρούς οι κάθε λογής κυβερνώντες, κομπάζουν για τις παραδοσιακές φιλικές σχέσεις τους με την Ελλάδα.

Το αισθητικό εξάμβλωμα, ένδειξη απαξίας στους πιστούς μιας οικουμενικής θρησκείας που κατοικούν στην ελληνική πρωτεύουσα, που ονομάσθηκε “Τέμενος της Αθήνας”, είναι το κερασάκι σε μια χαλασμένη τούρτα!

Το ελληνικό κράτος, ακόμα και σήμερα, με μια κυβέρνηση που διαφέρει σημαντικά από προηγούμενες κυβερνήσεις σε σημαντικές θετικές πολιτικές επιλογές, δεν είναι σε θέση να κρύψει τις επιφυλάξεις του, ακόμα και την εχθρότητά του, απέναντι στο Ισλάμ, που εντελώς μυωπικά το ταυτίζει με την Τουρκία, που παραμένει “το αρχέτυπο του εχθρού του Έλληνα”. Βλέπετε, ο Βούλγαρος είναι πλέον πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφού βρήκε την πολυπόθητη διέξοδο στο Αιγαίο, δεν υπάρχει λόγος να μηχανεύεται πολέμους και κατοχές της Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας όπως συνέβαινε στο παρελθόν.

Η Ελλάδα, κράτος μέλος των Ηνωμένων Εθνών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης, όσο και αν φανεί περίεργο, παραβιάζει βάναυσα το θεμελιώδες δικαίωμα της ελευθερίας της θρησκείας, όσον αφορά την Μουσουλμανική Θρησκευτική Κοινότητα που ζει στην Θράκη. Η Ελλάδα παραβιάζει   τα άρθρα 18 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα  που έχει γίνει νόμος της Ελληνικής Δημοκρατίας με αυξημένο κύρος, κατά το άρθρο 28 του Συντάγματος (νόμος 2462/1997). Η Ελλάδα παραβιάζει   το άρθρο 10 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2000/C 364/01), που έχει ισχύ νόμου στην επικράτειά της, όπως και το άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που έχει γίνει νόμος της Ελληνικής Δημοκρατίας με αυξημένο κύρος,  κατά το άρθρο 28 του Συντάγματος (νομοθετικό διάταγμα 53/1974). Επίσης, εκτός από τις παραπάνω διατάξεις, που έχουν εμπλουτίσει το νομικό μας σύστημα, η Ελλάδα, έναντι των Μουσουλμάνων της Θράκης, ως θρησκευτικής κοινότητας, παραβιάζει το άρθρο 13 του Συντάγματος, που θέτει περιορισμούς, όταν μια θρησκευτική λατρεία προσβάλλει την δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη.

Όλες οι προηγούμενες νομικές διατάξεις κατοχυρώνουν το δικαίωμα της ελευθερίας της θρησκείας, όχι μόνο στο επίπεδο της αυστηρά προσωπικής ζωής ενός θρησκευόμενου ανθρώπου, αλλά και στο συλλογικό επίπεδο, που η θρησκευτική πίστη εκφράζεται δημόσια, διαθέτει οργανωτικές δομές και ορατούς θεσμούς. Το άρθρο 13 του Συντάγματος ως προς αυτό το σημείο εμφανίζει ατέλεια, καθώς δεν προβλέπει την ελεύθερη εκδήλωση της θρησκευτικής πίστης οργανωμένα και δημόσια, κάτι όμως που προβλέπεται από τις διατάξεις που αναφέραμε πιο πάνω, είτε ανήκουν στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, είτε  στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης  και στην  Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Εκείνο που είναι εξαιρετικά σημαντικό, είναι πως η κατοχύρωση της ελευθερίας της θρησκείας, προβλέπει την θεσμική αυτονομία εντός του κράτους των θρησκευτικών κοινοτήτων και δεν ανέχεται τις παρεμβάσεις του κράτους στην ζωή των θρησκευτικών κοινοτήτων. Η αυτονομία των θρησκευτικών κοινοτήτων απέναντι στις κρατικές επεμβάσεις αναγνωρίζεται τόσο από το Γενικό Σχόλιο αριθμός 22 της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, που αυθεντικά κατά κάποιο τρόπο ερμηνεύει το δικαιϊκό σύστημα προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας σε επίπεδο Διεθνούς Δικαίου στα πλαίσια του Ο.Η.Ε., όσο και από το πλήθος των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που γίνεται δεκτό πως ερμηνεύει αυθεντικά και με αδιαμφισβήτητο κύρος το σύστημα προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας τόσο στον χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και στο εύρος της κοινωνίας των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Το Σύνταγμα της χώρας μας προβλέπει, ότι οι θρησκευτικοί λειτουργοί “όλων των γνωστών θρησκειών υπόκεινται στην ίδια εποπτεία της Πολιτείας και στις ίδιες υποχρεώσεις απέναντί της, όπως και οι λειτουργοί της επικρατούσας θρησκείας (άρθρο 14 παράγρ. 3). Ο καθένας θα συμφωνήσει, ότι η λέξη “εποπτεία” δεν μπορεί να σημαίνει “παρέμβαση, έλεγχος, χειραγώγηση ή υποχειρίαση”!

Το ερώτημα που αποτελεί επικεφαλίδα αυτού του άρθρου μοιάζει με καταγγελία, αν αφαιρέσουμε το ερωτηματικό. Πράγματι η Ελλάδα δεν σέβεται την θρησκευτική ελευθερία των Μουσουλμάνων, κυρίως εκείνων που κατοικούν στην Θράκη; Το ότι υπάρχουν πολλά τζαμιά, το ότι χτίζονται καινούργια όπου υπάρχει ανάγκη, το ότι συντηρούνται και δεν αφήνονται έρμαια στη μανία της φθοράς του χρόνου, μουσουλμανικά τεμένη που αποτελούν κοσμήματα, δεν απαλλάσσει την χώρα μας από την σοβαρή κατηγορία, στην οποία μετατρέπεται το ερώτημα μετά την αφαίρεση του ερωτηματικού.

Το ότι ο Αχμέτ ή η Χατιτζέ μπορεί μέσα στο βάθος της συνείδησής τους να πιστεύουν στον Αλλάχ και στον Προφήτη ή να μην πιστεύουν, δεν είναι κριτήρια σεβασμού της θρησκευτικής ελευθερίας των Μουσουλμάνων. Ούτε πάλι αρκεί το γεγονός, ότι επιτρέπεται στους Μουσουλμάνους να συνάζονται στα τζαμιά την Τζουμάα (Παρασκευή), αν και δεν είναι ασήμαντο τούτο. Επίσης, ενώ είναι πολύ σημαντικό το ότι στην Θράκη, όπου ζουν Μουσουλμάνοι, ο μουεζίνης ελεύθερα καλεί τους πιστούς, πέντε φορές την ημέρα στις τελετουργικές προσευχές που ορίζει το σουννιτικό Ισλάμ, δεν αρκεί τούτο για να κρίνουμε αν υπάρχει ουσιαστικός σεβασμός της θρησκευτικής ελευθερίας της Μουσουλμανικής Θρησκευτικής Κοινότητας.

Σε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες που υπάρχουν και λειτουργούν στην Ελλάδα, ως “γνωστές θρησκείες”, κατά την ορολογία του Συντάγματος, τουλάχιστον εδώ και αρκετές δεκαετίες, το κράτος δεν παρεμβαίνει, ούτε στην επιλογή των θρησκευτικών ηγετών ή αλλιώς των θρησκευτικών λειτουργών τους, ούτε προκρίνει τον τρόπο οργάνωσης της κοινότητας. Για να μην πούμε ότι η Εκκλησία της Ελλάδος αποδεικνύεται πολλές φορές “κράτος εν κράτει”, επιβάλλοντας την “παραίτηση” υπουργών Παιδείας (περίπτωση Νίκου Φίλη), ή επιβάλλοντας θέση ισότιμου συνομιλητή με την πολιτεία σε διάφορα ζητήματα, που συνταγματικά δεν έχει καμιά αρμοδιότητα επέμβασης. Άλλες φορές Ιεράρχες της Ελλαδικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ασκούν σκανδαλώδεις και ανεπίτρεπτες πιέσεις στην πολιτεία, θέλοντας να επιβάλλουν τις δικές τους απόψεις σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής (λ.χ. Συμφωνία των Πρεσπών). Δεν θα αναφερθώ στο ενδεχόμενο διπλωματικού επεισοδίου με την Αγία Έδρα, αν τολμήσει ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων να παρέμβει σε οποιοδήποτε ζήτημα αφορά την Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα! Ούτε βέβαια μπορεί να έχει λόγο το Υπουργείο Παιδείας κ.λπ. για τον Ραβίνο που επιλέγει η Ισραηλιτική Κοινότητα της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης….

Οι  Μουφτείες, στην Ξάνθη, στην Ροδόπη και στον Έβρο είναι περιφερειακές δημόσιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας κ.λ.π.. Οι Μουφτείες, σύμφωνα με τους ελληνικούς νόμους αποτελούν τον τύπο οργάνωσης της θρησκευτικής κοινότητας των Μουσουλμάνων στις τρεις περιφερειακές ενότητες της Θράκης. Οι Μουφτήδες, κορυφαίος θεσμός στο σουννιτικό Ισλάμ είναι δημόσιοι υπάλληλοι, διορίζονται από το κράτος και υπόκεινται στον Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα! Και όλα αυτά ισχύουν παρότι, πάλι ο ελληνικός νόμος αναγνωρίζει τον Μουφτή ως Ιεροδίκη (καδή), μολονότι κατά την κοινή λογική, ένας δημόσιος υπάλληλος, που σημαίνει όργανο του κράτους, χωρίς δικαίωμα αντιρρήσεων, παρά μόνον υπακοής στους ιεραρχικά ανώτερούς του, όπως ο Έφορος, ο Αστυνόμος, ο Δασάρχης κ.λπ., αφού του αναγνωρίζονται δικαστικές δικαιοδοσίες δεν θα έπρεπε να είναι δημόσιος υπάλληλος!

Υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στις ιδιότητες του δημοσίου υπαλλήλου και του δημόσιου λειτουργού, όπως θα έπρεπε να είναι ο Μουφτής. Ο υπάλληλος όπως λέχθηκε πιο πάνω είναι όργανο, χωρίς δική του υπηρεσιακή βούληση, ενώ ο  δημόσιος λειτουργός, ασκεί λειτούργημα που αφορά τον δημόσιο βίο, αλλά δεν είναι όργανο κανενός. Αναμφίβολα οφείλει να τηρεί το Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους, αλλά ενεργεί υπακούοντας και στη συνείδησή του. Διαθέτει δική του κρίση ως έκφραση της λειτουργικής του βούλησης, έχει δικαίωμα διάκρισης και δεν υπόκειται σε καμιά ιεραρχία.

Αναφέροντας τα παραπάνω, δεν μπορώ να παραλείψω να αναφέρω το προεδρικό διάταγμα 18/2018 “Οργανισμός του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων”. Στο άρθρο 58 παράγραφος 5 αυτού του προεδρικού διατάγματος, προβλέπεται ότι η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων, με επικεφαλής το “πνευματικό τέκνο” του Θεόδωρου Πάγκαλου, διά του Τμήματος Γ’ Μουσουλμανικών Υποθέσεων είναι αρμόδια για: α) τα ζητήματα οργάνωσης, λειτουργίας, εποπτείας και ελέγχου των Μουφτειών, β) τη συγκέντρωση και επεξεργασία, υπό τις κείμενες διατάξεις περί προσωπικών δεδομένων, των αποφάσεων των Μουφτήδων επί των διαφορών της παραγράφου 2 του άρθρου 5 της από 24/12/1990 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Περί Μουσουλμάνων Θρησκευτικών Λειτουργών» που κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του ν. 1920/1991 (Α’ 11) και τη δημιουργία σχετικού αρχείου για τη συστηματική παρακολούθηση των αποφάσεων και τη συνεργασία και ενημέρωση των λοιπών διοικητικών (π.χ. ληξιαρχεία) και δικαστικών αρχών που επιλαμβάνονται και εφαρμόζουν τις αποφάσεις αυτές, γ) τον διορισμό και για θέματα υπηρεσιακής κατάστασης των Μουφτήδων και των μουσουλμάνων Ιεροδιδακάλων του Κορανίου, δ) τα ζητήματα των Τεμενών Θράκης και των Ιμάμηδων, Χατίπηδων και Μουεζίνιδων, ε) τα ζητήματα των Βακούφ Θράκης, την εποπτεία, παρακολούθηση και υποστήριξη των εργασιών των Διαχειριστικών και των Βακουφικών Επιτροπών στη Θράκη… θ) τα ζητήματα των μουσουλμάνων θρησκευτικών λειτουργών, ι) τον χειρισμό κάθε άλλου συναφούς θέματος”.

Στο άρθρο 59  παράγραφος 5 αυτού του προεδρικού διατάγματος, προβλέπεται ότι η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων, είναι αρμόδια διά του Τμήματος Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων, για τα εξής, μεταξύ άλλων θέματα:  Την ίδρυση, αναστολή λειτουργίας, μετατροπή του τύπου, μεταφορά της έδρας, συγχώνευση και κατάργηση υφισταμένων Ιεροσπουδαστηρίων…. Τα προγράμματα λειτουργίας και σπουδών των Ιεροσπουδαστηρίων. Την κατάρτιση σχετικών αποφάσεων για την έκδοση, κυκλοφορία και διάθεση των βιβλίων και κάθε μορφής εκπαιδευτικού υλικού και μέσων για την κάλυψη των αναγκών των Ιεροσπουδαστηρίων….

Το Ιεροσπουδαστήριο της Κομοτηνής ιδρύθηκε το 1456 μ. Χ. (έτος 860 από Εγίρας), ως βακούφι χάριν εκπαιδευτικών σκοπών και είναι το πρώτο Μουσουλμανικό Ιεροσπουδαστήριο των Βαλκανίων. Και με τον παραπάνω νόμο ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων, του παρόντος ή του μέλλοντος, έχει την ευχέρεια να αναστείλει την λειτουργία του ή και να το καταργήσει!

Η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση να προστατεύει τα μουσουλμανικά θρησκευτικά ιδρύματα, μεταξύ των οποίων είναι βέβαια τα ιεροσπουδαστήρια (γνωστά στο παρελθόν ως μεντρεσέδες), σύμφωνα με το άρθρο 14 της Συνθήκης των Σεβρών (1920).

Τέλος πρέπει να αναφέρουμε, για να καταδείξουμε, δυστυχώς, την παραβίαση της θρησκευτικής ελευθερίας σε βάρος της Μουσουλμανικής Θρησκευτικής Κοινότητας στην Θράκη, ότι το δικαίωμα απόλαυσης της θρησκευτικής ελευθερίας, περιλαμβάνει την ελευθερία να έχει ή να υιοθετεί κανείς την θρησκεία της επιλογής του, καθώς και την ελευθερία να εκδηλώνει την θρησκεία του, ατομικά ή από κοινού με άλλους μέσω της λατρείας, πράξεων ιεροτελεστικών, πρακτικής αλλά και διδασκαλίας.

Στον τομέα της πρακτικής, όσον αφορά την συλλογική εκδήλωση της θρησκευτικής ελευθερίας, η διδασκαλία της θρησκείας περιλαμβάνει πράξεις που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της συμπεριφοράς των θρησκευτικών ομάδων ως προς τις βασικές υποθέσεις τους Πρόκειται για την ελευθερία επιλογής των θρησκευτικών  ηγετών τους, των ιερέων και των δασκάλων. Την ελευθερία να ιδρύσουν σεμινάρια ή θρησκευτικές σχολές και να προβαίνουν ελεύθερα στην κατάρτιση και στην διανομή θρησκευτικών κειμένων και δημοσιεύσεων.

Μετά από όσα έχω εκθέσει πιο πάνω, αφήνω στην κρίση του κάθε αναγνώστη, να διατηρήσει το ερωτηματικό ή να το αφαιρέσει από την επικεφαλίδα του άρθρου μου.

Προσωπικά φρονώ, ότι η απαράδεκτη αντιμετώπιση εκ μέρους του κράτους της Μουσουλμανικής Θρησκευτικής Κοινότητας ιδίως στην Θράκη, αλλά και γενικότερα, αν κρίνουμε από το αρχιτεκτονικό “τέρας” που “βαφτίστηκε” μουσουλμανικό τέμενος της Αθήνας, δείχνει πως το πνεύμα του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, που με υπόγειες εντολές απαιτούσε να μην εφαρμόζονται νόμοι του κράτους στην Θράκη αν ευνοούνταν και οι Μουσουλμάνοι (απόρρητη Απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών Ευ. Αβέρωφ-Τοσίτσα, Αθήνα 16/05/1962 αρ. πρ. Δ940-16, ΑΣΓΜΣ/10, ΥΠΕΞ-Δ΄ Πολιτ. Διεύθυνσις), έχει στοιχειώσει την Θράκη τρέχοντας πέρα δώθε….

Η αξίωση σεβασμού των κάθε είδους μειονοτήτων σε ένα κράτος δικαίου και η απάλειψη των μεροληπτικών διακρίσεων σε βάρος μειονοτικών ομάδων μεταξύ του πληθυσμού της χώρας, δεν είναι ζήτημα που μπορεί να θεωρηθεί σαν δικαιωματικός ακτιβισμός. Απεναντίας, στη σύγχρονη εποχή που στο δικαιϊκό σύστημα της Ευρώπης η πολιτική των εθνοκαθάρσεων, οποιοδήποτε μανδύα και αν φορά, δεν είναι ανεκτή χωρίς εξαιρέσεις, οι μειονότητες, θρησκευτικές, φυλετικές, εθνοτικές, γλωσσικές κ.λπ., πρέπει να θεωρούνται ως πλούτος πολιτισμού και ανθρώπινου κάλλους για τους λαούς των χωρών, όπως και της Ελλάδας. Εν κατακλείδι, η δημοκρατία και οι θεσμοί της δοκιμάζονται σε ένα σύγχρονο κράτος μεταξύ των άλλων και από την συμπεριφορά του απέναντι σε ομάδες πληθυσμού που διαφέρουν σε σχέση με την πλειοψηφία.

09/04/19